لیتوانی

جغرافیای لیتوانی

لیتوانی در شرق دریای بالتیک و شمال شرقی اروپا قرار دارد. از شمال با لتونی از جنوب شرقی با بلاروس از جنوب غربی با لهستان و از غرب با منطقه کالینگراد روسیه همسایه است. مساحت این کشور ۶۵/۳ کیلومتر مربع می باشد. در این کشور رودخانه های متراکم با شاخه های فراوان جریان دارد. از این میان ۱۸ رودخانه بیش از ۱۰۰ کیلومتر طول دارند.مهم ترین رودهای آن نموناس، نریس، ونتا، سسوپ، اسنتویی و مینییا نام دارند که رودخانه نموناس با ۹۳۷ کیلومتر طولانی ترین رود می باشد. جریان آب رودخانه ها متعادل بوده و در حدود سه ماه از سال یخ می زند. اما برخی از رودها هرگز یخ نمی بندند.این کشور از سرزمین های پر دریاچه اروپا است. دریاچه های بالای نیم هکتار در حدود ۸۷۶ کیلومتر مربع مساحت دارند.حدود ۱/۵ درصد از خاک لیتوانی دریاچه های کوچکتر از نیم هکتار تشکیل می دهد. بزرگترین دریاچه این کشور دروکسیای با وسعت ۴۴/۸ کیلومتر مربع است. تائوراگناس با عمق ۶۰/۵ متر عمیق ترین و نیز دریاچه اسویا با طول ۲۱/۹ کیلومتر طولانی ترین دریاچه لیتوانی است.

آب و هوای لیتوانی

بخش های مختلف این کشور آب و هوا هایی متفاوت از هوای اقیانوسی مرطوب تا قاره ای دارند اما تابستان و زمستان های معتدل و ملایمی دارد. در ویلنیوس پایتخت کشور میانگین دمای هوا در ماه ژانویه ۶- درجه و در جولای ۱۷ درجه ی سانتی گراد می باشد. این کشور هر زمستان بارش برف را تجربه می کند. بارش برف گاها از ماه اکتبر تا آوریل به طول می انجامد. در زمستان بیشتر برف باریده شده بعد از چند روز ذوب می شود و روی زمین باقی نمی ماند. طوفان های شدید در بخش های شرقی کشور کمتر است و در بخش های ساحلی غربی معمول هستند.در طول زمستان روزهای لیتوانی بسیار کوتاه در حدود ۷ ساعت و در تابستان روزهای آن بسیار بلند(۱۷ ساعت) است. بهترین موقع سفر به این کشور ماه می تا ستامبر است. چون هم روزها گرم تر و هم طولانی تر هستند.

فرهنگ لیتوانی

بخش عمده ای از باورهای عامیانه و آداب و رسوم مردم لیتوانی توسط دهقانان به وجود آمد. فرهنگ لیتوانی منعکس کننده تجارب کاری و اجتماعی، روابط خانوادگی، اخلاق و حکمت عملی دهقانان است. آوازهای قدیمی و سنتی این کشور جزو فرهنگ های کهن کشور است. که آواز های بزمی بوده است در عروسی و جشنواره ها می خواندند.آلات موسیقی آنها شامل: زنگوله، چنگ، قانون، کمانچه، سازدهنی، فلوت، شیپور کرنا، ترومپیت بلندو قره نی است. که اولین آثار موسیقی به قرن های ۱۶ و ۱۷ میلادی برمی گردد. که کتاب فولکلور لیتوانی جلد ۱ تا ۵ پس از جنگ جهانی دوم چاپ شد. که به تمام آثار فرهنگی و هنری لیتوانی پرداخته است.

هنرهای زیبا

قدیمی ترین آثار لیتوانی عبارت اند از: کوزه گری، صنایع دستی چوبی، استخوانی و کهربایی است. به دنبال مسیحی شدن لیتوانی، هنر کلیسایی در این کشور گسترش پیدا کرد. در قرن ۱۴ و ۱۵ میلادی مینیاتورهای دستی به سبک بیزانتین، مجسمه های گتیک و نقاشی های دیواری به این کشور راه یافت. در قرن ۱۶ هنر رنسانسی و بیشتر پورتره، مجسمه های سنگ قبر، مدال، پورتره های مریم مقدس و پورتره های گرافیکی توسعه یافت.هنر های دستی آنها عمدتاً شامل اشیای تزیینی کاربردی نظیر روتختی، سفره، حوله، شنل، کاردهای چوبی و سرامیکی می باشند. موضوعات روزمره یعنی موضوعات کاری و مذهبی در هنرهای تجسمی(مجسمه چوبی،نقاشی روی چوب و کاغذ و بریده های چوب) رایج است. در این میان مجسمه های چوبی طرفداران زیادی دارد.

آداب و رسوم لیتوانیایی ها

با توجه به وجود دانشگاه ها و مراکز علمی معتبر اکثر مردم این کشور دارای تحصیلات عالی هستند. از سرگرمی های اوقات فراغت مردم این کشور تماشای تلویزیون، مطالعه آثار ادبی، گوش دادن به موسیقی و به تماشا نشستن ورزش بسکتبال می باشد. مردم این کشور دارای جشن ها و مراسم های سنتی شاد مختلفی می باشند.مردم لیتوانی لک لک را نماد خوش شانسی می دانند. ازین رو ۲۵ مارس روز ملی لک لک در  این کشور می باشد.. در این روز  انواعی از هدیه ها مانند شکلات، اسباب بازی و تخم مرغ رنگ شده و مداد رنگی را  از شاخه های درخت و نرده ها آویزان می کنند و به کودکان می گویند که این هدیه ها را لک لک ها آورده اند.

مردم این کشور با اینکه سخت کوش هستند ولی مردمی بسیار متواضع  وبدون غرور دارد. به دلیل داشتن مراکز دانشگاهی معتبر مردم آن علاقه زیادی به تحصیلات عالیه دارند.و از افرادی که مقام و رتبه ی بالا و مدرک عالی دانشگاهی بیشتر خوششان می آید. مردم این کشور انسان های صبوری هستند، که بانحوه رفتار و برخورد آنها با یکدیگر می توان به آن پی برد.

اقتصاد لیتوانی

اقتصاد لیتوانی بر پایه مالکیت خصوصی و آزادی فعالیت اقتصادی افراد استوار است. هر شخص می تواند آزادانه شغل انتخاب کند و از حق شرایط کاری سالم و امن و تأمین اجتماعی در صورت بیکاری برخوردار است. شاغلان به منظور حفظ منافع اجتماعی و اقتصادی حق اعتصاب به صورت آزادانه را دارند. شهروندان این کشور به هر دلیل(بیکاری، از کار افتادگی،بیماری، بیوه گی و…) نتوانند مایحتاج خود را تأمین کنند. دولت به آنها کمک می کند.

اقتصاد این کشور صنعتی-کشاورزی است با مهاجرت گسترده مردم شوروی سابق در سال ۱۹۸۹ لیتوانی به سرعت به سمت صنعتی شدن پیش رفت. از سال ۱۹۶۰ بع بعد تا ۱۹۹۰ کشاورزان این کشور با استفاده از تجهیزات مدرن کشاورزی و کودهای شیمیایی توانستند تولیدات کشاورزی خود را دو برابر کنند. در دهه ۱۹۹۰ تمرکز دولت در سال ۱۹۹۲ این کشور به عضویت صندوق بین المللی پول مهمترین کالاهایی که این کشور صادر می کند  میتوان به این موارد اشاره کرد تولیدات معدنی ، تجهیزات الکترونیکی ، شیمیایی مکانیکی ، پارچه ، مواد غذایی وصنایع غذایی و مبلمان.

بخش های اقتصاد لیتوانی

معادن: این کشور از لحاظ مواد معدنی غنی نیست. با این وجود ذخایر کوچکی از نفت، گاز طبیعی و زغال سنگ نارس، مصالح ساختمانی(سنگ آهک، ماسه، شن و خاک رس) در آن وجود دارد. به همین دلیل به واردات مواد خام و انواع سوخت(نفت خام،گاز طبیعی و زغال سنگ)  شدیداً وابسته است.

کشاورزی: زذاعت در این کشور به صورت سرمایه گذاری مشترک در حال گسترش است. در حدود ۳۰ درصد از نیروی کار در این بخش اشتغال دارند. این کشور دارای زمین های اشتراکی، دولتی و خصوصی  است. محصولات عمده کشاورزی شامل غلات، نیشکر، سیب زمینی و سبزیجات است. همچنین تولید فراورده های چوبی در این کشور به علت وجود منابع جنگلی رواج ذارد. بطوری که در زمینه تولید مبل حرفی برای گفتن دارند.

صنایع لیتوانی

صنایع ماشین و ابزار سازی:  این صنایع بعد از جنگ جهانی برای تولید نیاز های شوروی احداث گردید. تولیدات این صنایع ابزار آلات، الکترونیک رادیو، اقلام الکتروتکنیکی، ماشین ابزار، لوازم و تجهیزات خانگی، ماشین آلات کشاورزی، کشتی سازی و تعمیر آن، قطعات یدکی دوچرخه و اتومبیل و تجهیزات تکنولوژیکی

صنایع پتروشیمی و شیمیایی: در دهه های ۶۰ و۷۰ این صنایع رشد سریعی داشتند. از مهم ترین شرکت ها در این زمینه کارخانه پلاستیک پلاستای ویلنیوس، کارخانه فیبر مصنوعی کائوناس، کارخانه شیمیایی کداینیای و کارخانه کود نیترات و ازت شهر یوناوا می باشد. صنایع شیمیای تولیدات فیبرهای شیمیای، رزینهای مصنوعی، مواد شوینده، اسید سولفوریک، نیتریک و فسفوریک، متانول و دیگر تولیدات شیمیایی.

صنایع چوب و کاغذ: یکی از قدیمی ترین صنایع کشور صنعت چوب کاغذ است. کارخانه های تولید مبل، کبریت و الوار و تخته از نیمه قرن ۱۹ شروع به فعالیت کردند.

سیاست لیتوانی

جمهوری لیتوانی یک جمهوری مستقل و دمکراتیک است. قانون اساسی آن طی یک رفراندوم در سال ۱۹۹۲ مورد پذیرش مردم قرار گرفت. قدرت از طریق شورای عالی(مجلس قانون گذاری) رئیس جمهور، دولت و قوه قضائیه اعمال می گردد. مسائل مهم مربوط به دولت و ملت از طریق رفراندوم تصمیم گیری می شود. قانون اساسی آزادی تفکر، بیان و مذهب را تضمین می کند. و کلیه افراد در مقابل قانون برابرند.

رئیس جمهور، رئیس دولت بوده و توسط مردم به مدت ۵ سال و حداکثر دو دوره متوالی انتخاب می شود. رئیس جمهور بر اساس شورای عالی نخست وزیر را منصوب می کند و میتواند نخست وزیر را عزل کند. وزرا با انتخاب نخست وزیر و از سوی رئیس جمهور منصوب می گردند. دولت دارای وظایف و اختیارتی است که به عنوان مثال در ذیل بیان می کنیم:

اداره امور کشور
پاسداری از تمامیت ارضی
تضمین نظم و امنیت عمومی کشور
اجرای قوانین و مقررات مصوب پارلمان
تهیه پیش نویس قوانین و تسلیم آن به شورای عالی برای بررسی

شورای عالی دارای ۱۴۱ نماینده بوده که برای ۴ سال از طریق انتخابات عمومی و بر پایه آرای مستقیم و مخفی شهروندان انتخاب می شوند اعضای شورای عالی از محکومیت جنایی مصون بوده و نمی توان بدون اجازه شورای عالی آنان را بازداشت کرد. شورای عالی قضات دیوان عالی از جمله رئیس آن با توصیه رئیس جمهور عزل و نصب می کند. قضات دادگاه استیناف از سوی رئیس جمهور و با تصویب شورای عالی عزل و نصب می شوند.

تاریخ لیتوانی

اولین نشانه های سکونت در تاریخ لیتوانی به هزاره دهم قبل از میلاد برمی گردد. در اوایل هزاره دوم قبل از میلاد مردمانی در بخش وسیعی از اروپای شرقی پراکنده شدند. در کنار این افراد، بالتیک ها ظهور کردند که لیتوانیایی ها و لتونی ها از نسل آنها می باشند. برای اولین بار نام لتونی در منابع مکتوب سال ۱۰۰۹ میلادی ذکر شده است.در سال های ۱۲۴۰ و ۱۲۳۰ دوک نشین میندائوگاس به مذهب کاتولیک ایمان آورد و در ۶ ژوئیه ۱۲۵۳ تاج ادشاهی لیتوانی را بر سر گذاشت. این کشور در سال ۱۵۶۹ با تهدید دولت مسکووی و روسیه روبرو بود به همین دلیل با لهستان متحد شد و اتحادیه لوبلین را تشکیل داد. در سال ۱۷۹۵ در سومین تقسیم لهستان این کشور ضمیمه روسیه شد. و مسکو سیاست روسی کردن لیتوانی را در پیش گرفت.

شورای عالی دارای ۱۴۱ نماینده بوده که برای ۴ سال از طریق انتخابات عمومی و بر پایه آرای مستقیم و مخفی شهروندان انتخاب می شوند اعضای شورای عالی از محکومیت جنایی مصون بوده و نمی توان بدون اجازه شورای عالی آنان را بازداشت کرد. شورای عالی قضات دیوان عالی از جمله رئیس آن با توصیه رئیس جمهور عزل و نصب می کند. قضات دادگاه استیناف از سوی رئیس جمهور و با تصویب شورای عالی عزل و نصب می شوند.به دنبال جنگ جهانی اول در سال ۱۹۱۵ میلادی این کشور به اشغال نیروهای آلمانی درآمد. در سپتامبر ۱۹۱۷ کنوانسیون لیتوانی تشکیل شد. این کنوانسیون خواهان تأسیس یک دولت مستقل لیتوانی شده و شورای لیتوانی به رهبری اسمتونا را انتخاب کرد. سپس در ۱۶ فوریه سال ۱۹۱۸ میلادی استقلال لیتوانی را اعلام کرد. روسیه نیز استقلال لیتوانی را طبق پیمان مسکو در ۱۲ ژوئیه ۱۹۲۰ به امضا رسید به رسمیت شناخت.
این کشور در دهه ۳۰-۱۹۲۰پیشرفت های زیادی داشت و نظام آموزش همگانی را در پیش گرفت و موفقیت های قابل توجهی در کشاورزی بدست آورد.